«قلیان اکسیژن» طرح مطالعاتی وزارت بهداشت است | افزایش ۵۰ درصدی مصرف قلیان در ۷ سال

به گزارش شهرآرانیوز، بهزاد ولی‌زاده در واکنش به خبری درباره عرضه قلیان اکسیژن در کافی‌شاپ‌ها و قهوه‌خانه‌های تهران اظهار کرد: طرح مطالعاتی دستگاه پاکدم یا «قلیان اکسیژن» در حال حاضر به صورت آزمایشی، تحت نظارت وزارت بهداشت حدود دو سال است که در هشت استان کشور در حال اجراست. این وسیله ثبت اختراع شده و بعد از اینکه تأییدیه آن از سازمان غذا و دارو گرفته شد، به عنوان تجهیزات پزشکی ثبت و در سازمان غذا و دارو استاندارد‌هایی برای آن در نظر گرفته شده است. در این وسیله از ترکیب گاز‌های اکسیژن و N۲O با رعایت حدود تعیین‌شده در سازمان غذا و دارو برای اطمینان از اینکه ضرری برای سلامتی افراد نداشته باشد، استفاده می‌شود.

وی افزود: به دلیل نگرانی وزارت بهداشت از افزایش مصرف قلیان که نسبت به سال ۹۵ بیش از ۵۰ درصد افزایش داشته است، گسترش بی‌رویه مراکز عرضه قلیان بعد از همه‌گیری بیماری کرونا و ضعف در اجرای قانون ممنوعیت استعمال دخانیات در مراکز عرضه قلیان که مستلزم همکاری تنگاتنگ ارگان‌های برون‌بخشی است، اجازه داده شد که طرح بررسی دستگاه پاکدم در ۱۰ استان کشور شامل تهران، آذربایجان شرقی، البرز، فارس، خوزستان، گیلان، مازندران، کرمان، بوشهر و سیستان‌وبلوچستان آغاز شود و در ادامه با درخواست دانشگاه‌های دیگر، هماهنگی برای توسعه مرحله آزمایشی طرح در استان‌های خراسان شمالی، اصفهان و زنجان انجام شد.

در ادامه حتما بخوانید عرضه اینترنتی دارو علی‌رغم مخالفت‌ها از ماه آینده آغاز می‌شود

وی ادامه داد: این طرح در مرحله آزمایشی قرار دارد و بعد از مشخص‌شدن نتایج مطالعه که تحت نظارت دانشگاه‌های علوم پزشکی مرتبط انجام می‌شود، در صورت اثبات اثربخشی و تأثیر آن بر کاهش مصرف قلیان دخانی، به صورت سراسری اجرا خواهد شد. وزارت کشور نیز به استان‌های مجری طرح، این موضوع را ابلاغ کرده و نمونه‌برداری‌ها از استان‌های تحت پوشش این طرح در حال انجام است.

ولی‌زاده تصریح کرد: در مرحله اولیه مطالعه، شاخص‌های سلامتی در هنگام استفاده از این دستگاه بررسی شد که نتایج نشان داد براساس شاخص‌های مدنظر، استفاده از دستگاه پاکدم یا قلیان اکسیژن ضرری برای سلامتی افراد ندارد.

وی با بیان اینکه متأسفانه قلیان به عنوان یک وسیله تفریحی در جمع‌های خانوادگی و دوستانه استفاده می‌شود، گفت: این موضوع در حال بررسی است که این دستگاه تا چه میزان می‌تواند جایگزین قلیان و مواد دخانی باشد.

رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت با بیان اینکه نتایج طرح مذکور در امکان جایگزینی با قلیان دخانی حاوی تنباکو تا پایان سال مشخص می‌شود، خاطرنشان کرد: پس از آن تصمیم گرفته می‌شود که این طرح به چه صورت در کشور اجرا شود.

وی درباره ترکیب موجود در این قلیان به ارائه توضیحات بیشتر پرداخت و گفت: در این دستگاه گاز N۲O به عنوان گاز خنده و شادی‌آور در ترکیب با اکسیژن مورد استفاده قرار گرفته و احتمال می‌رود که این ترکیب بتواند جایگزین اعتیاد به نیکوتین و تنباکو باشد. شواهد تاکنون نشان داده است افرادی که از پاکدم استفاده کرده‌اند، تمایل چندانی به مصرف مواد دخانی ندارند؛ البته باز هم باید نتایج آزمایش به طور قطعی مشخص شود. انتظار داریم که با پایان‌یافتن مرحله آزمایشی این طرح، علاوه بر مشخص‌شدن اثرات مرتبط با سلامتی، درباره بحث جایگزینی آن با مواد اعتیادآوری مانند نیکوتین و تنباکو نیز به نتیجه برسیم.

ولی‌زاده در پاسخ به سؤال «آیا ممکن است تخلفاتی در مراکز عرضه قلیان اکسیژن رخ بدهد و از گاز‌های غیرمجاز در این وسیله استفاده شود»، بیان کرد: باید توجه داشت که اولاً نیکوتین حاوی بسیاری از مواد سمی  بوده و تنباکوی معطر حاوی فلزات سنگین و مواد شیمیایی بسیار مضر است، دوماً در برخی مراکز عرضه قلیان برای افزایش وابستگی و حفط مشتری، مواد و ترکیبات دیگری به تنباکو اضافه می‌شود. بنابراین دغدغه فعلی ما تخلف توزیع تنباکو‌های معطر و مواد دخانی حاوی نیکوتین است نه تخلفاتی که ممکن است در توزیع قلیان اکسیژن رخ دهد. از سوی دیگر قلیان‌های اکسیژن تحت نظارت دانشگاه‌های علوم پزشکی عرضه می‌شود و استفاده از گاز‌های دیگر در این قلیان مجاز نیست و دانشگاه‌ها با مجریان این طرح یعنی قهوه‌خانه‌ها و کافی‌شاپ‌هایی که این طرح در آن‌ها اجرا می‌شود نیز تعهدنامه‌هایی امضا می‌کنند و این مراکز صنفی نیز با رضایت خودشان در این طرح مشارکت می‌کنند و به دلیل سود اقتصادی عرضه این قلیان در این مراکز، توجیهی ندارد که بخواهند تخلفی در این زمینه داشته باشند.

رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت تأکید کرد: گاز‌های اکسیژن و N۲O اعتیادی برای مصرف‌کننده ایجاد نمی‌کنند و به محض اینکه مصرف متوقف می‌شود، فرد نیازی برای مصرف مجدد احساس نمی‌کند و بنابراین مصرف قلیان اکسیژن وابستگی‌آور نیست.

منبع: تسنیم